Ρεπορτάζ: Τα αγάλματα με ζώα στη Θεσσαλονίκη.

Τα «Ομιλούντα Αγάλματα» του Λονδίνου και η «βουβή» Θεσσαλονίκη.

Η "Γάτα του Whittington" στο Λονδίνο.

        Παρακολούθησα το ενδιαφέρον ρεπορτάζ στον τηλεοπτικό δίαυλο “Euronews”  για την έμπνευση των Βρετανών να εγκαταστήσουν μια ψηφιακή εφαρμογή στα αγάλματα του Λονδίνου και του Μάντσεστερ ώστε αυτά να «μιλούν» στους περαστικούς. Ομολογώ πως ζήλεψα ως πολίτης της «βουβής» Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ: εδώ και λίγες ημέρες, εμβληματικά αγάλματα του Λονδίνου και του Μάντσεστερ «δανείζονται» τις φωνές γνωστών ηθοποιών, τηλεοπτικών παραγωγών κ.ά., μεταξύ άλλων, ο Τζέρεμι  Πάξμαν και ο Εντ Στόπαρντ, για να αφηγηθούν τις χιουμοριστικές ή συγκινητικές ιστορίες τους, γραμμένες από καταξιωμένους συγγραφείς: Οι περαστικοί σκανάρουν με τα smartphones τους τα σχετικά barcodes και αμέσως μετά δέχονται ένα τηλεφώνημα από τους απεικονιζόμενους – ανάμεσά τους ο L.S. Lowry, ο Αχιλλέας, αλλά και ο Πίτερ Παν. Ο Σέρλοκ Χολμς απευθύνεται στους περαστικούς από το βάθρο του στη λονδρέζικη Baker Street. Ο Ισαάκ Νεύτων μονολογεί σκυμμένος πάνω από τις σημειώσεις του έξω από το κτίριο της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, η Βασίλισσα Βικτωρία αναφέρεται με ενθουσιασμό στην έκθεση για το πρόσωπό της, που φιλοξενείται στο Παλάτι του Κένσινγκτον, ενώ ο βουλευτής του 18ου αιώνα John Wilkes αυτοαποκαλείται ο «ασχημότερος άντρας της Αγγλίας».
        Το πρωτότυπο εγχείρημα «Talking Statues» («Ομιλούντα Αγάλματα») αποτελεί μία πρωτοβουλία της ομάδας Sing London και υλοποιείται σε συνεργασία με το Antenna Lab και το Πανεπιστήμιο του Leicester. Συνολικά 35 αγάλματα έχουν αποκτήσει ή πρόκειται να αποκτήσουν φωνή τις επόμενες ημέρες. Eκτός από σημαντικές προσωπικότητες των επιστημών, της πολιτικής και της τέχνης, τις απόψεις τους στο κοινό αναπτύσσουν επώνυμα και ανώνυμα κατοικίδια – από τη «Γάτα του Whittington» έως την «Κατσίκα των Βασιλικών Κήπων». Παράλληλα, το κοινό καλείται να καταθέσει τις δικές του προτάσεις για τέσσερα ακόμα αγάλματα, συμμετέχοντας σε ανοικτό διαγωνισμό (www.talkingstatues.co.uk).

Ο "Σκύλος" της Φωκίωνος Νέγρη.

        Και στην Αθήνα, υπάρχουν αγάλματα ζώων, αν και ελάχιστα γνωστά. Ένα από αυτά βρίσκεται στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη και αν κανείς  δεν μένει ή δεν συχνάζει στην περιοχή της Κυψέλης ίσως να μην γνωρίζει, ότι μεταξύ άλλων, ο πεζόδρομος της Φωκίωνος Νέγρη είναι γνωστό μέρος σκύλο-συνάντησης. Εκεί, βρίσκεται και το άγαλμα «Σκύλος» του γλύπτη Ευριπίδη Βαβούρη. Είχε τοποθετηθεί στο τελευταίο παρτέρι της Φωκίωνος Νέγρη το 1940 χωρίς κάποια ιδιαίτερη αφορμή και έκτοτε έχει αλλάξει σημείο έκθεσης τουλάχιστον τρεις φορές. Ο γλύπτης το δημιούργησε έπειτα από ανάθεση του Δήμου Αθηναίων. Ωστόσο, η συμπάθεια για τους σκύλους που αποπνέει το έργο δεν στερείται βάσης. «Ο πατέρας μου επέλεγε συχνά να ασχοληθεί με ζώα», αναφέρει η κόρη του καλλιτέχνη, Μαριλένα Βαβούρη, και συνεχίζει: «Για το Σκύλο χρησιμοποίησε ως μοντέλο ένα αληθινό κυνηγετικό. Είχε την ικανότητα να τα βάζει να ποζάρουν». 
        

Ο σκύλος της "Συντροφιάς".

Επίσης, στην πλατεία Πίνδου στο Μαρούσι Αττικής πολύ κοντά στον σταθμό του Η.Σ.Α.Π. είναι τοποθετημένο από το 2009 το άγαλμα ενός σκύλου. Είναι έργο του γλύπτη Γιώργου Γεωργιάδη, ο οποίος έδωσε μορφή στον χυτευμένο ορείχαλκο και τον μεταμόρφωσε σ’ έναν σκύλο που κοιτάει με αφοσίωση έναν άνθρωπο. Ο δημιουργός έχει ονοματίσει το έργο «Συντροφιά». «Χαϊδέψτε για γούρι τη μουσούδα μου. Μη φοβάστε δε δαγκώνω» αναφέρει μια ταμπελίτσα που είναι τοποθετημένη εκεί.

Ο Βουκεφάλας στη Νέα Παραλία.

         Στην Θεσσαλονίκη πάλι, τα μόνα αγάλματα που παριστάνουν ζώα, ως μέρος ευρύτερης σύνθεσης, είναι αυτά του Βουκεφάλα, του ίππου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Νέα Παραλία, έργο του Ευάγγελου Μουστάκα (εγκαινιάστηκε το 1974). Επίσης, το άγαλμα του ίππου του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α’ στην πλατεία Βαρδαρίου, έργο του γλύπτη Γ. Δημητριάδη (1937-1940). Φυσικά, για κάποιον που θα ήθελε να δει αγάλματα ή άλλες καλλιτεχνικές παραστάσεις ζώων υπάρχει πάντα το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης όπου

Το άλογο του Κωνσταντίνου Α' στο Βαρδάρη.

ίπποι, σκύλοι, πουλιά, δελφίνια και άλλα οικόσιτα και άγρια ζώα αποτυπώνονται σε αγάλματα, ψηφιδωτά αλλά και νομίσματα.        
         Στείλτε μας φωτογραφίες από εικαστικές παραστάσεις ζώων, αγάλματα, πίνακες και άλλα, όπου τις βρείτε για να τις παρουσιάσουμε στη Στήλη. Περιμένουμε τις συνεργασίες σας. Σας ευχαριστούμε.

         Δημοσιεύτηκε στην "Ελεύθερη Ώρα" του Σαββάτου 20 Σεπτεμβρίου 2014 στη φιλοζωϊκή Στήλη του Κώστα Παραχαρίδη "Η Φάρμα των Ζώων". Αναζητήστέ την.  

Ο ψεύτικος ελέφαντας στη Δ.Ε.Θ.

Γιάννης Μπαχάς.

Για συνεργασίες και απόψεις, στείλτε μήνυμα στο: hellasbachas@gmail.com

Καλλιτέχνες και Γάτες: Ιερώνυμος Μπος.

«Όποιος αγαπά τις γάτες, παίρνει όμορφη γυναίκα» (παροιμία του 15^ου αιώνα).

        

Λεπτομέρεια από τον "Κήπο των Απολάυσεων".

Θα επεκτείνουμε εφεξής τον τίτλο της Στήλης ώστε να συμπεριλάβει όλους τους καλλιτέχνες, εκτός από τους λογοτέχνες, οι οποίοι εμπνεύστηκαν στο έργο τους και φρόντισαν στην προσωπική τους ζωή κατοικίδια ζώα, γάτες, σκύλους ή άλλα. Έτσι, πλέον η Στήλη θα ονομάζεται «Καλλιτέχνες και Γάτες» και θα περιλαμβάνει ζωόφιλους γλύπτες, ζωγράφους, μουσικούς και άλλους. 

         Τα ζώα, είτε ως σύμβολα, είτε ως «διακοσμητικά στοιχεία» είτε ως ένδειξη της στενής σχέσης ανθρώπων και ζώων είτε ως πλάσματα μυθικά και θεϊκά, είτε απλά σαν το αγαπημένο θέμα των εκάστοτε καλλιτεχνών πρωτοστάτησαν στην τέχνη από την πρωτόγονη μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Με διάφορους τρόπους απεικόνισης, με ποικιλία χρωμάτων, μέσα από την προσωπική ευαισθησία του κάθε καλλιτέχνη και τα δεδομένα κάθε εποχής, στόλισαν και στολίζουν βράχους, τοίχους, οροφές, ναούς, πίνακες, ανθρώπινα κορμιά.

          Θα δώσουμε μερικά  ενδεικτικά παραδείγματα:  Στην Αρχαία Αίγυπτο, για παράδειγμα,  η γάτα ήταν ζώο ιερό, σύμβολο της θεάς της γονιμότητας Μπάστετ και απεικονίζεται σε τάφους, τοιχογραφίες, γλυπτά κτλ.  Από την άλλη,  στη μινωική Κρήτη και ειδικά στην Κνωσό, λατρεύονταν ο ταύρος, ζώο δυνατό σαν το μινωικό πολιτισμό. Το «μέγαρο της βασίλισσας» στα ανάκτορα της Κνωσού είναι διακοσμημένο με τη γνωστή νωπογραφία των δελφινιών. Απεικονίσεις ταύρων έχουμε κα σε έργα με αφορμή τα ταυροκαθάψια που γιορτάζονταν στην Κρήτη και στη Θεσσαλία προς τιμή του θεού Ποσειδώνα. Ολόκληρη εξάλλου η αρχαία Ελληνική τέχνη είναι κατάμεστη από γλυπτά, έργα ζωγραφικής και ψηφιδωτά μυθικών και θεϊκών πλασμάτων, όπως ο τραγοπόδαρος Πάνας, ο Μινώταυρος, ο Κένταυρος, ο Πήγασος, η Μέδουσα κα. Τέλος, στα βυζαντινά χρόνια και με την ανάπτυξη της βυζαντινής αγιογραφίας, τα ζώα, μέρος παραβολών και εικόνων παίζουν σημαντικό ρόλο, αφού έχουν αλληγορική σημασία. Το ολόλευκο περιστέρι συμβολίζει την αγνότητα και καθαρότητα, τα πρόβατα συμβολίζουν τους ανθρώπους, το ποίμνιο του Θεού, ο ιχθύς συμβολίζει τον ίδιο τον Ιησού, αφού για τους χριστιανούς ιχθύς σημαίνει Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.

        

Πραγματικά και φανταστικά ζώα του Μπος.

Ακολουθώντας την μακρά αυτή παράδοση της παρουσίας των ζώων στις εικαστικές τέχνες θα έρθουμε  σε έναν καλλιτέχνη του 15^ου αιώνα, τον Ολλανδό ζωγράφο Ιερώνυμο Μπος (1450-1516). Κατά τον Μεσαίωνα και  την πρώιμη Αναγέννηση, έχουμε την είσοδο στη ζωγραφική ζώων αλλά και τεράτων, κυρίως στην Αναγέννηση των βόρειων χωρών. Οι Αναγεννησιακοί καλλιτέχνες όπως ο Boch, o Durer, o Ghirlandaio, o Da Vinci  και πολλοί άλλοι φιλοτέχνησαν εξαιρετικά καλλιτεχνήματα που συμπεριέλαβαν τη γάτα ως σύμβολο της οικιακής ζωής, αλλά και της λαγνείας, της δολιότητας και του κακού. Οι γάτες, πολύ συχνά έχουν θέση σε θρησκευτικούς πίνακες, αλλά κυρίως προς το τέλος του αιώνα, εξελίσσονται σε σύντροφοι των γυναικών στα πορτρέτα τους και σε απαραίτητες προσθήκες σε ρεαλιστικές οικιακές σκηνές.  

         Στα έργα που φιλοτέχνησε ο Μπος μπορεί κανείς να βρει δεκάδες οικόσιτα αλλά και άγρια ζώα, όπως επίσης και τερατόμορφα πλάσματα βγαλμένα από την οργιώδη φαντασία του ζωγράφου. Η παρουσία όλων αυτών των ζώων είναι αλληγορική και ενδεικτικά μόνο θα αναφερθούμε στην ερμηνεία κάποιων από αυτά. Γενικώς τα ζώα συμβολίζουν τις ενστικτώδεις και συναισθηματικές παρορμήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν πριν ο άνθρωπος μπορέσει να εισέλθει στις πνευματικές περιοχές. Ειδικά τώρα,  η γάτα συμβολίζει τη λάμψη της νύχτας, την κρυφή επιθυμία, τη λαγνεία και την τεμπελιά. Ο ελέφαντας παραπέμπει στην ισχύ, την πιστότητα, τη συζυγική πίστη, την υπομονή και τη σοφία. Ο γάϊδαρος αναφέρεται στην υπομονή, την ανοησία και το πείσμα. Το κοράκι ερμηνεύεται ως προφητεία, σύμβολο του μαυρίσματος, της νέκρωσης και του θανάτου.

Από τον "Πειρασμό του Αγίου Αντωνίου".

         Στο εξωπραγματικό περιβάλλον του «Κήπου των Απολαύσεων» (έργο του 1480) κατοικούν δράκοι, ψάρια, γιγάντια πουλιά, άκακα τέρατα και ζώα που προαναγγέλλουν τα τέρατα του Σουρεαλισμού του 20ού αιώνα. Στο αριστερό φύλο του πίνακα, που εικονίζει τον Παράδεισο,  μια γάτα κουβαλάει έναν αρουραίο στο στόμα της. Σε ένα άλλο διάσημο έργο του Μπος, τον «Πειρασμό του Αγίου Αντωνίου» (έργο του 1500) ο άγιος, ένας ερημίτης που καταδιώκεται ανηλεώς από τους δαίμονες, διαλογίζεται ενώ μια γάτα προσπαθεί να πιάσει ένα ψάρι δίπλα σε μια γυμνή γυναίκα που βγαίνει από έναν θάμνο. Οι γάτες στα έργα του Μπος αλλά και των άλλων καλλιτεχνών της εποχής του συνδυάζονται στενά με τις γυναικείες μορφές. Εξάλλου, ήταν σε αυτόν τον αιώνα (τον 15^ο) όπου οι Γαλλικές λέξεις le chat, le min (η γάτα, το γατάκι), ακόμη και η Αγγλική λέξη  pussy cat, άρχισε να χρησιμοποιείται στην αργκό για την γυναικεία σεξουαλικότητα. Μια παροιμία της εποχής ισχυρίζεται: «Αυτός που αγαπάει τις γάτες, θα πάρει όμορφη σύζυγο» (Breuner, 1999).

         Πληροφορίες, εμπεριστατωμένη κριτική και πολλές όμορφες φωτογραφίες από τα έργα του Ιερώνυμου Μπος θα βρείτε στο καλύτερο έργο που κυκλοφορεί για το θέμα στα Ελληνικά, το «ΜΠΟΣ. Το πλήρες έργο» του  Walter Bosing από τις εκδόσεις Taschen. Αναζητήστε το.

      Ελληνική Βιβλιογραφία.

Εξαιρετκή έκδοση.

ΜΠΟΣ. Το πλήρες έργο. Walter Bosing, Taschen.

Ιστορία της Τέχνης, Hugh Honour / John Fleming, Εκδόσεις Υποδομή.

Το χρονικό της Τέχνης, Ε. Η. Gombrich, Μορφωτικό ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.

ArtBook, Μανέ,Γκωγκέν, Εφημερίδα «Ημερησία».

Νταλί, Ντόουν Αίντς, Εκδόσεις  Υποδομή.

Μπαρόκ και Ροκοκό, Ζερμαίν Μπασέν, Εκδόσεις Υποδομή.

Αρχαία Ελληνική Τέχνη, Τζων Μπόρντμαν, Εκδόσεις Υποδομή.
        Δημοσιεύτηκε στην "Ελεύθερη Ώρα" του Σαββάτου 13 Σεπτεμβρίου 2014 και στη φιλοζωϊκή Στήλη του Κώστα Παρχαρίδη "Η Φάρμα των Ζώων".   

Μπαχάς Ιωάννης.

Για επικοινωνία, στείλτε e-mail στο hellasbachas@gmail.com 

Λογοτέχνες και Γάτες: Χάουαρντ Φίλλιπς Λάβκραφτ.

Η Κομψών Αιλούρων Τάξις του «Έλληνα»  Λάβκραφτ.

«Λαχταρώ έναν κόσμο εξαίσιου και γιγάντιου μυστηρίου, λάμψης και τρόμου, στον οποίο δε βασιλεύει άλλος περιορισμός εκτός από τα όρια μιας ανεμπόδιστης φαντασίας» (επιστολή του Χ.Φ.Λ. στον Μπέλναπ Λονγκ).

Ο Λάβκραφτ, οι φίλοι του και μια γάτα.

         Το σημερινό αφιέρωμα είναι επετειακό καθώς συμπληρώνονται 124 έτη από τη γέννηση του μεγαλύτερου συγγραφέα της φανταστικής λογοτεχνίας του Χάουαρντ Φίλλιπς Λάβκραφτ. Ο Λάβκραφτ γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου 1890 στο Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ των Η.Π.Α. και πέθανε στις 15 Μαρτίου 1937. Πρόκειται για ακόμη έναν συγγραφέα που ήταν «….μαγεμένος από τους ελληνικούς μύθους έστω και στην τευτονική τους μορφή, ώσπου, τράβηξε την προσοχή μου ένα μικρό βιβλίο στην προσωπική βιβλιοθήκη της μεγαλύτερης θείας μου: η Οδύσσεια. Από το πρώτο κεφάλαιο ακόμη, κι ώσπου να φτάσω στις τελευταίες σελίδες ήμουν πλέον για πάντα Έλληνας».

         Όπως όλοι όσοι ασχολούνται με το έργο του Χ.Φ.Λ. επιθυμώ και εγώ να καταθέσω την εμπειρία μου από την πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με κάποιο διήγημά του. Ήταν το 1987 μέσα από τη συλλογή «7 Παράξενα Διηγήματα» των εκδόσεων Ωρόρα, που μου χάρισε ο δημοφιλής σήμερα καλλιτέχνης Μανώλης Φάμελλος. Και ο συγγραφέας της καλύτερης βιογραφίας του στα Ελληνικά, Παντελής Γιαννουλάκης θυμάται λέει «Νιώθω την υποχρέωση να εξομολογηθώ στον αναγνώστη μου ότι Το Κυνηγόσκυλο ήταν το πρώτο γραπτό του Λάβκραφτ που διάβασα, μεταφρασμένο στη συλλογή του Γιώργου Μπαλάνου Διηγήματα Τρόμου (εκδόσεις Σελεφαϊς, Ράπτης, Ωρόρα), κάπου γύρω στο 1981, κι από τότε άρχισε η αγάπη μου για το έργο του».

        

Το δοκίμιο του Λάβκραφτ για το θέμα.

Σύμφωνα με τον Γιαννουλάκη ο Λάβκραφτ αγαπούσε παθολογικά τις γάτες. Ξέρουμε ότι είχε τουλάχιστον δύο γάτους, σε δύο περιόδους της ζωής του, τον Νίγκερ-Μαν και τον Σαμ Πέρκινς. Θεωρούσε τις γάτες ως ευφυή όντα, συχνά ευφυέστερα από πολλούς ανθρώπους που έβλεπε γύρω του. Μια από τις δεκάδες περίεργες λέσχες που σχημάτιζε μαζί με φίλους του, την είχε ονομάσει (στα ελληνικά): «Κομψών Αιλούρων Τάξις», ένα όνομα πολύ μελετημένο, γιατί τα αρχικά του (Κ.Α.Τ.) σημαίνουν «γάτα» στα αγγλικά. Η αγάπη του αυτή είναι φανερή και στο διήγημά του Οι Γάτες της Ουλθάρ (The Catsof Ulthar). Είχε μελετήσει πολλά για τη θεοποίηση των γατών στην αρχαία Αίγυπτο και σε άλλους πολιτισμούς, και γενικά γοητευόταν από το μυστήριο που περιτριγύριζε την εμφάνιση και τη συμπεριφορά των γατών. Ο ίδιος διηγείται: «Δεν έχω κάποια ενεργή απέχθεια για τους σκύλους, περισσότερο από ότι έχω για τις μαϊμούδες, τους ανθρώπους, τους εμπόρους, τις αγελάδες, τα πρόβατα και τους πτεροδάκτυλους. Μπορώ να πω όμως, πως δεν μου αρέσει το γεγονός ότι είναι θορυβώδεις, μυρίζουν άσχημα, τους τρέχουν τα σάλια, σ’ ακολουθούν παντού, και δημιουργούν αταξία στο περιβάλλον. Αντίθετα με τις γάτες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από αυθεντική αριστοκρατική συμπεριφορά….» Συνεχώς εξυμνούσε την ομορφιά, την κομψότητα και τη χάρη τους, την ανεξαρτησία τους, και όλες τις άλλες «αριστοκρατικές ποιότητες». «Έτσι λοιπόν, τα σκυλιά είναι χωριάτες και κατοικίδια χωριατών, ενώ οι γάτες είναι τζέντλεμαν και κατοικίδια των τζέντλεμεν…». Έπιανε φιλίες με όλες τις γάτες της κάθε γειτονιάς που έμενε, οι οποίες μάλιστα συνήθιζαν να τον καλούν για να παίξει μαζί τους! Όταν επισκέφθηκε έναν φίλο του (τον Κουκ), κι’ ένα γατάκι αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του, έμεινε καθισμένος στην πολυθρόνα ακίνητος, ξάγρυπνος όλη τη νύχτα, για να μην το ξυπνήσει! (Χ. Φ. Λάβκραφτ. Ταξίδι στη μοναξιά του χρόνου, Παντελής Γιαννουλάκης, Αρχέτυπο).

Το πρώτο μου βιβλίο !!!

        

Η καλύτερη βιογραφία !!!

Εκτός από τα διηγήματα του πολλές και πάντοτε διθυραμβικές είναι οι αναφορές του στις γάτες και στις πολυάριθμες επιστολές του. Στην επιστολή του στον Τζέϊμς Φ. Μόρτον το 1926, ομολογεί: «Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι όσο πιο καθαρά αισθητικός είναι ένας άνθρωπος, τόσο πιθανότερο είναι να προτιμά τις γάτες αφού η ανώτερη κομψότητα, ομορφιά, συμπεριφορά και τάξη της γάτας δεν μπορεί παρά να κατακτήσει τη φαντασία οποιουδήποτε αντικειμενικού παρατηρητή, χειραφετημένου από τις κοσμικές και ηθικές ψευδαισθήσεις. Στην πραγματικότητα οι καθαρά αισθητικοί συντελεστές βαραίνουν εξαιρετικά περισσότερο από τους φιλοσοφικούς, έτσι παρ’ όλο που ένας τζέντλεμαν σέβεται τη γάτα για την ανεξαρτησία , την απόσταση, την αυτάρκεια και τη νηφαλιότητά της, στην πραγματικότητα αγαπά  τη γάτα κυρίως εξαιτίας της ασύγκριτης ομορφιάς και της κατά πολύ ανώτερης απαλότητας και καθαριότητας των συνηθειών της σε σύγκριση με τις συνήθειες των θορυβωδών, βρωμερών, ενοχλητικών, κλαψιάρηδων και ακατάστατων σκύλων. Η γάτα έχει μια γοητεία και μια διάθεση και μια κλασική αυτοσυγκράτηση, των οποίων οι σκύλοι στερούνται ολοκληρωτικά και η έλξη που ασκεί στη φαντασία είναι τεράστια- όλα αυτά εντελώς ανεξάρτητα από θέματα συμπάθειας, αφοσίωσης, εξάρτησης, αποστασιοποίησης, ανωτερότητας ή κατωτερότητας. Πραγματικά, κανένας λογικός εραστής των γατών δε χρειάζεται να καταφύγει στους προδοτικούς,, στερεότυπους όρους της ψυχολογίας. Αγαπάμε τα γατάκια, ο Θεός να ευλογεί τις μικρές φαβορίτες τους, και δε δίνουμε δεκάρα αν είναι ανώτερα ή κατώτερα! Είναι δαιμονικά  χαριτωμένα και είναι το μόνο που ξέρουμε και το μόνο που χρειαζόμαστε να ξέρουμε!...». (Χ.Φ. Λάβκραφτ, Επιστολές, Αίολος, επιλογή-επιμέλεια Μάκης Πανώριος, Βασίλης Καλλιπολίτης).

Εξαιρετικό δοκίμιο !!!

Και επιλεγμένη ποίηση.

          Στο διήγημά του  «Οι γάτες της Ουλθάρ» (1920) όπου οι κάτοικοι μιας πόλης μαθαίνουν να σέβονται τις γάτες και νομοθετούν για αυτό. «Λένε ότι στην Ουλθάρ, που βρίσκεται πέρα από τον ποταμό Σκάι, δεν επιτρέπεται σε κανένα να σκοτώσει γάτα. Το πιστεύω απόλυτα αυτή τη στιγμή, που κοιτάζω το γάτο μου να γουργουρίζει κουλουριασμένος μπροστά στη φωτιά. Η γάτα είναι ζώο απόκρυφο. Συγγενεύει με παράξενα πράγματα που οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν. Η γάτα είναι η ψυχή της αρχαίας Αιγύπτου. Υπάρχουν μέσα της θρύλοι απ’ τις ξεχασμένες πόλεις Μερόη και Οφίρ. Συγγενεύει επίσης με τους άρχοντες της ζούγκλας, είναι η κληρονόμος των μυστικών της πανάρχαιης, μαγικής Αφρικής. Η Σφίγγα είναι ξεδέρφη της και τη δική της γλώσσα μιλάει. Η γάτα όμως είναι αρχαιότερη απ’ αυτήν, γι’ αυτό και θυμάται πράγματα που εκέινη έχει λησμονήσει» (συλλογή «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ», Αίολος).

         Τέλος, στο δοκίμιο που αφιέρωσε στο θέμα στο θέμα με τίτλο «Γάτες και Σκύλοι» , (ArsNocturna, 2012, μετάφραση Παναγιώτης Φάμελλος) ο Λάβκραφτ ονειρεύεται έναν κόσμο όπου: « Το άστρο της γάτας, νομίζω, μόλις αρχίζει να ανατέλλει, καθώς αναδυόμαστε λίγο λίγο από τις αυταπάτες της ηθικολογίας και της σύμβασης που θόλωναν το δέκατο ένατο αιώνα και ύψωσαν το ασκόπως περιφερόμενο σκυλί στην κορυφή της συναισθηματικής προσοχής. Αν μια αναγέννηση της δύναμης και της ομορφιάς θα αποκαταστήσει το Δυτικό μας πολιτισμό ή αν οι δυνάμεις της αποσύνθεσης είναι ήδη πολύ ισχυρές για οποιοδήποτε χέρι να τις αναχαιτίσει, κανένας δεν μπορεί ακόμη να πει, αλλά στην παρούσα στιγμή του κυνικού παγκόσμιου ξεμασκαρέματος μεταξύ της προσποίησης των δεκαοκτώ αιώνων και του δυσοίωνου μυστηρίου των δεκαετιών που ακολουθούν έχουμε τουλάχιστον μια αναλαμπή της παλιάς παγανιστικής προοπτικής και της παρελθούσας ειδωλολατρικής καθαρότητας και ειλικρίνειας. Και ένα είδωλο φωτισμένο από αυτή τη λάμψη ….η αγέρωχη, η αδούλωτη, η αινιγματική, η αριστοκρατική, η Βαβυλώνια, η ανεπηρέαστη, η αιώνια σύντροφος της ανωτερότητας και της τέχνης-ο τύπος της τέλειας ομορφιάς και ο αδελφός της ποίησης- η μειλίχια, ατάραχη, υποβλητική, και αριστοκρατική γάτα.».

Πάντα με ένα λουλούδι !!!

        Χρόνια πολλά Λάβκραφτ, σε ευχαριστούμε για το έργο σου και τις ιδέες που μας χάρισες απλόχερα στο σύντομο βίο σου. Και ας κλείσουμε με την παραίνεσή του «Έσο καλός βιβλιοφάγος» (Επιστολή στον Φρανκ Μπέλναπ Λονγκ, 1930).

        Δημοσιεύτηκε σε δύο συνέχειες στη φιλοζωϊκή Στήλη "Η Φάρμα των Ζώων" του Κώστα Παρχαρίδη το Σάββατο 23 και 30 Αυγούστου 2014. Αποτελεί "δώρο γενεθλίων" στον συγγραφέα που με εμπνέει.   

 

Γιάννης Μπαχάς.

Για επικοινωνία: hellasbachas@gmail.com